حکیم اسماعیل جرجانی
طبیب زبردست گرگانی ، در سال 504 هجری رهسپار خوارزم و دربار قطب الدین محمد سرسلسله خوارزمشاهیان که دربارش مجمع فضلا و دانشمندان بود شد. وی در خوارزم مسئولیت بیمارستان بزرگ آن دیار را پذیرفت .
حکیم سید اسماعیل جرجانی در اولین سال حضورش در خوارزم تدوین کتاب عظیم خود ذخیره خوارزمشاهی را که مشتمل بر 750 هزار اصطلاح مرتبط با علم پزشکی بود به پایان برد.
جرجانی علاوه بر ذخیره خوارزمشاهی دارای آثار دیگری در زمینه علم پزشکی همچون خفی علایی ، طب الملوکی ، الاغراض الطبییه و یادگار نیز می باشد که بسیاری از آنان راهگشای طبیبان آن عصر و نیز مشخص کننده روش پزشکان گذشته برای طبیبان فعلی می باشد . از این روست که بسیاری جرجانی را در ترازوی زمان یکی از بزرگترین پزشکان آن عصر دنیا نامیده اند .
نکته جالب اینجاست که در آن عصر که زبان عربی در ایران بزرگ رایج بود حکیم جرجانی آثارش را به زبان پارسی نگاشته است .
پزشک گرگانی که 97 سال عمر کرد بیشتر از دید مشاهدات آزمایشگاهی به تشخیص بیماریها پرداخته و از این رو علاوه بر ذکر نام او به عنوان پدر علوم آزمایشگاهی ، سالروز تولد او 30 فروردین را در ایران روز علوم آزمایشگاهی نام نهاده اند.
رشته علوم آزمایشگاهی
علوم آزمایشگاهی یکی از رشتههای گروه علوم پزشکی است که ارتباط تنگاتنگی بارشتههای دیگر پزشکی دارد. این رشته شامل گرایشهای زیر میشود:
1. میکروب شناسی
2. انگل شناسی
3. خون شناسی
4. بانک خون
5. بیو شیمی
6. سرم شناسی
7. ایمنی شناسی
8. ویروس شناسی
9. قارچ شناسی
10. کنترل کیفی
وظیفه کلی این رشته کمک به تشخیص پزشکی با انجام تستهای ازمایشگاهی،پایش درمان،رد یا تایید تشخیصهای احتمالی میباشد. سابقا در ایران این رشته فقط به صورت کارشناسی ناپیوسته ارائه میشد. اما از سال 1387 به صورت کارشناسی پیوسته وجود دارد و تا مقطع دکترای phdنیز امکان ادامه تحصیل تک رشته ای در آن میباشد.
این رشته از آن جهت که بسیار حساس و تعیین کننده در سلامت جامعه و بسیار کمک کننده در تشخیص پزشکان می باشد ، نقشی بسیار کلیدی و مهم در عرصه پزشکی ایفا میکند. و دانشجویان این رشته بایستی به این باور برسند که کاری بسیار حساس و دقت پذیر را انتخاب نموده اند وبایستی خود را به صورت یک قطب و قدرت علمی در بیاورند و تا جایی که می توانند بر اطلاعات علمی خود بیفزایند.