ناباروری
ناباروری در انسان می‌تواند منشأ پدری مانند واریکوسل و آزوسپرمی یا منشأ مادری مانند سندرم ترنر، آژنزی تخمدان، سندرم آشرمن داشته باشد. البته باید توجه داشت که ناباروری به معنی عدم تولید گامت نیست بلکه عدم توان تولد نوزاد زنده را گویند مثلاً در مردان بیماری کم‌نطفگی می‌تواند علت باشد، یا پس از انجام وازکتومی فرد بالقوه اسپرم تولید می‌کند ولی در عمل نمی‌تواند بچه دار شود. مشابه این حالت در زنان نداشتن مادرزادی رحم و نیز پس از انجام عمل قطع لوله‌های فالوپ است.
علل ناباروری
علل ناباروری بسیار متفاوت است و از علل عفونی مانند سل دستگاه تناسلی تا علل مادرزادی، داروها، ضربه و مشکلات غددی محتمل است.
*بعضی از دلایل ناباروری در مردان عبارتند از:
-
بیماری واریکوسل (به عنوان شایع‌ترین عامل ناباروری که قابل درمان است)
-
اختلالات هورمونی به صورت اختلال در هورمون‌های هیپوفیز یا هورمون‌های جنسی، رشد نامناسب بیضه‌ها
-
اختلالات ژنتیک مثل کوچک بودن بیضه، برخی عفونت‌های مزمن که در عملکرد بیضه اختلال ایجاد می‌کند
-
پرکاری و کم‌کاری تیروئید هر دو از علل ناباروری به‌شمار می‌آیند، تا جایی که بهتر است در صورت مشاهده ناباروری ابتدا مشکلات تیروئید در فرد مورد بررسی قرار بگیرد.
از جمله علت‌هایی که باعث ناباروری در زنان می‌شود:
-
آندومتریوز
-
عدم تخمک گذاری
-
تخمک‌های ضعیف
-
سندروم تخمدان پلی کیستیک
-
انسداد لوله‌های رحمی (فالوپ)
-
حساسیت به اسپرم
مشاور ژنتیک و کمک به ناباروری
زوج هایی که صاحب فرزند نمی شوند در یکی از حالت های زیر می توانند برای مشاوره ژنتیک ارجاع گردند:
1.دارای سابقه دو یا تعداد بیشتر از سقط یا مرده زایی هستند.
2.در صورتی که ناباروری علت مردانه یا زنانه داشته باشد
3.در صورتی که زوجین (یکی یا هردو) به طور مداوم و طولانی مدت با هرگونه مواد شیمیایی،اشعه و یا امواج مضر در منزل یا محیط کار در تماس هستند.
4.در صورتی که پزشک متخصص زنان برای درمان ناباروی پیشنهاد استفاده از روش‌های کمک باروری ولقاح مصنوعی مانند اهدای اسپرم، اهدای تخمک، اهدای جنین، قبول فرزند (فرزند خانوادگی) و یا تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم(ICSI) را به زوج داده باشد.
5.اگر یکی از زوجین یا هر دو در دوران کودکی ویا نوجوانی به دلیل ابتلا به سرطان ویا توموری خاص تحت شیمی درمانی یا رادیوتراپی قرار گرفته باشند.
6.پیش از آنکه مراحل کاشت جنین وآزمایش‌های ژنتیکی لازم بر روی آن (PGD) که زوج به عنوان درمان نهایی ناباروری و یا سقط مکرر برای آن نامزد شده‌اند صورت پذیرد.
7.مردانی که مشکل ناباروری آنها ناشی ازتعدادکم اسپرم ودر مواردی عدم تولیداسپرم است باید به مشاور ژنتیک ارجاع داده شوند.
چه انتظاری از یک جلسه مشاوره ژنتیک در موارد ناباروری یا سقط مکرر می توانید داشته باشید؟
طی یک جلسه مشاوره ژنتیک، مشاور ضمن بررسی کامل تاریخچه سلامتی خانواده شما و همسرتان به تجزیه و تحلیل وضعیت موجود خواهد پرداخت مواردی از قبیل:
*چگونه وضعیت ژنتیکی شما؛ ناباروری شما را تحت تاثیر قرار داده است .
*وضعیت ژنتیکی شما چه تاثیری در آینده بر روی باروری شما خواهد داشت و راه حل های موجود را به شما ارائه خواهد داد.
*در صورتی که مشکل ناباروری مستقیما مربوط به ژنتیک باشد در درک صحیح شرایط موجود به شما کمک خواهد شد تا از نگرانی های احتمالی شما کاسته شود.
*مشاور پیشنهاداتی مفید از قبیل انجام آزمایش‌های ژنتیکی و غیر‌ژنتیکی لازم و موجود قبل از بارداری مجدد به شما ارائه خواهد داد.
پیش ازمراجعه برای مشاوره ژنتیک در نازایی و سقط مکرر چه اقداماتی را باید انجام دهید؟
*در صورتی که هر گونه آزمایش ژنتیکی وغیرژنتیکی پیش از این انجام داده اید نتایج آزمایش‌ها را حتما همراه خود به مطب ببرید.
*در صورتی که قبلا فرزنده مرده بدنیا آورده‌اید یا سقط داشته‌اید و یا چنانچه هرگونه پرونده پزشکی (گزارش آسیب شناسی،سونوگرافی) در این زمینه دارید با خود به همراه داشته باشید. اگر لازم باشد از پزشکی که زیر نظر او بوده‌اید یا اگر در بیمارستان زنان بستری بوده‌اید از بایگانی یا بخش مربوط درخواست نمایید تا یک نسخه از اطلاعات یا پروده شما را جهت ارائه به مشاور به شما تحویل دهد (در صورت اطمینان از باقیماندن نمونه‌ای از جنین یا جنین‌ها در بارداری‌های پیشین در بیمارستان حتما آن را با مشاور در میان بگذارید) .
با توجه به اینکه یکی از علتهای ناباروری در زوج‌ها بویژه مرد‌ها تماس مداوم با برخی مواد‌شیمیایی ، اشعه و یا امواج مضر است ، اگر با هرگونه مواد شیمیایی سرو کار دارید ویا در معرض اشعه و امواج الکترومغناطیسی هستید ویا شغل خاصی دارید که مجبورید در تماس مستقیم با اینگونه موارد باشید، حتما در مورد ماهیت آن ماده شمیایی ویا امواج خاص اطلاعاتی جمع‌آوری نمایید و آن اطلاعات را در اختیار مشاور خود قرار دهید.
