از آنجایی که بسیاری از زنان مبتلا به PCOS همچنین دارای مقاومت به انسولین و دیابت هستند، اعتقاد بر این است که درمان اختلال عملکرد انسولین ممکن است بر سایر اختلالات هورمونی مرتبط با این بیماری تاثیر بگذارد. در حالی که محققان از مکانیزم دقیق مطمئن نیستند، شواهدی وجود دارد که این نظریه را پشت سر گذاشته است. برخی مطالعات نشان داده زنانی که ترکیبی از متفورمین و کلومید (داروهایی هستند که برای ایجاد تخمک گذاری در زنان مبتلا به مقاومت به انسولین استفاده می شود) استفاده می نمایند واکنش بهتری به درمان، نسبت به کسانی که تنها کولومید را مصرف می کنند نشان داده اند.
برخی از زنان مبتلا به PCOS، به ویژه کسانی که مقاومت به انسولین دارند، ممکن است دوره های منظم مصرف متفورمین را تحت نظر پزشک داشته باشند. دوز متوسط متفورمین برای زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستسک 1500 تا 2000 میلی گرم در روز است. آزمایشات نشان داده که درمان با متفورمین در زنانی که دارای اضافه وزن همراه با تخمدان پلی کیستیک هستند، با مصرف متفورمین احتمال تخمک گذاری در آنها افزایش می یابد، چرخه قاعدگی را بهبود می یابد و سطح سرمی هورمون آندروژن از غدد فوق کلیه و تخمدان ها را کاهش می دهد و اثرات ناشی از این هورمون را در آنها کاهش می یابد.
بررسی اثر متفورمین در بارداری افرادی با سندروم تخمدان پلی کیستیک
از دست دادن بارداری در افراد PCOS
علاوه بر مشکل شدن بارداری در زنان مبتلا به PCOS ممکن است خطر از دست رفتن بارداری نیز ایجاد شود، این به خاطر عدم تعادل هورمون ها و سطوح بالاتر انسولین است. مطالعات متعدد نشان داده است که سقط جنین در زنان مبتلا به PCOS که متفورمین مصرف داشته اند در مقایسه با زنان بارداری که متفورمین مصرف نکرده بودند کاهش قابل ملاحظه ای داشته است.
دیابت بارداری
متأسفانه زنان مبتلا به PCOS در معرض خطر ابتلا به دیابت بارداری هستند. تحقیقات استفاده از متفورمین را جهت کاهش خطر ابتلا به دیابت حاملگی در زنان مبتلا به PCOS حمایت می کند.
متفورمین و ایمنی دوران بارداری
نکته مهم دیگر درباره ایمنی مصرف این دارو در دوران بارداری است. مطالعات گسترده در این زمینه نشان داده که تاکنون، هیچ گزارشی مبنی بر نقص مادرزادی و یا ناهنجاری های جنینی در رابطه با مصرف متفورمین در طول سه ماهه اول، دیده نشده است. اگر قبل از بارداری مصرف متفورمین دارید با توجه به اینکه این قرص در گروه داروهای بی خطر در دوران بارداری قرار دارد با این حال حتما با پزشک خود جهت ادامه روند مصرف مشورت نمایید.
اثر متفورمین بر روی ویتامینB12
متفورمین می تواند جذب ویتامین B12 را تحت تاثیر قرار دهد. مصرف طولانی مدت و دوزهای بالای متفورمین باعث افزایش احتمال کمبود این ویتامین می شود. اعتقاد بر این است که متفورمین می تواند جذب ویتامین B12 در ileum روده کوچک را تحت تاثیر قرار دهد.کمبود ویتامین B12 می تواند موجب تغییرات خلقی، از دست دادن حافظه و آسیب دائمی به مغز و سیستم عصبی شود. محدوده بهینه ویتامین B12 باید 450 pg / ml باشد. جهت ارزیابی این ویتامین بررسی سطح هوموسیستئین سرم و اسید متیلالومونیک ادرار (MMA)، انجام می گیرد.
اهمیت ویتامین B12
ویتامین B12، ویتامینی محلول در آب است که برای هدایت عصبی، عملکرد ذهنی، سنتز DNA و تشکیل گلبول های قرمز ضروری است. ویتامین B12 عمدتا در محصولات حیوانی یافت می شود. کسانی که رژیم های گیاهی را دنبال می کنند باید رژیم غذایی خود را با ویتامین B12 تثبیت کنند. مقدار روزانه توصیه شده از ویتامین B12 برای اکثر بزرگسالان 2.4 میکروگرم است.
علائم کمبود B12 شامل انواع خاصی از کم خونی، نوروپاتی (آسیب عصبی)، خستگی مزمن، از دست دادن حافظه، سردرگمی، تغییرات خلقی و حتی زوال عقل است. گاهی اوقات مصرف مولتی ویتامین هایی که ویتامین B12 دارند، در افرادی که مصرف متفورمین دارند توصیه می شود. افراد مصرف کننده متفورمین باید میزان ویتامین B12 خود را سالانه ارزیابی کرده و رژیم غذایی خاصی در جهت پیشگیری از کمبود این ویتامین رعایت نمایند. متیل کوبالامین نوعی ویتامین B12 است که به صورت زیر زبانی بهترین جذب را در بدن دارد.
عوارض جانبی متفورمین
برخی عوارض متفورمین عبارتند از :
-
تهوع
-
استفراغ
-
ناراحتی معده
-
ضعف
-
اسهال
-
طعم فلز در دهان
اگر هر یک از این عوارض ادامه پیدا کند، حتما به پزشک اطلاع دهید. ناراحتی معده که بعد از اولین روز مصرف دارو بروز می کند، ممکن است نشانه اسیدوز لاکتیک lactic acidosis باشد.
*اسیدوز لاکتیک lactic acidosis شرایطی است که در آن لاکتات در بدن تجمع کرده و باعث کاهش شدید pH در جریان خون می شود.
عواملی که احتمال بروز اسیدوز لاکتیک را در زمان مصرف متفورمین افزایش می دهند، عبارتند از:
-
سالمند بودن
-
ابتلا به بیماری های کبد و کلیه
-
کم آب شدن بدن
-
نارسایی قلبی
-
مصرف زیاد الکل
-
جراحی کردن
-
انجام فرایندهایی مانند استفاده از اشعه ایکس یا اسکن که از ماده کنتراست یددار استفاده می شود.